Một số người có thể nằm phơi nắng và có được làn da rám nắng hoàn hảo vào mùa hè, trong khi những người khác phải che. Tại sao vậy? Hiểu được cách các loại da khác nhau phản ứng với ánh nắng mặt trời có thể giúp bạn bảo vệ làn da hiệu quả hơn
Nguyên nhân nào gây ra cháy nắng?
Cháy nắng xảy ra khi da tiếp xúc với bức xạ cực tím (UV) từ mặt trời, gây ra phản ứng viêm. Bức xạ UV làm hỏng DNA trong tế bào da, dẫn đến chết tế bào và viêm, biểu hiện dưới dạng đỏ, đau và sưng.
Vai trò của melanin trong việc bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời
Màu da của bạn được xác định bởi di truyền và được tạo ra bởi sắc tố melanin. Melanin được sản xuất bởi các tế bào gọi là tế bào hắc tố và cung cấp khả năng bảo vệ tự nhiên chống lại tác hại của tia UV. Những người tông màu da sậm hơn có nhiều melanin hơn, giúp bảo vệ tốt hơn khỏi các tia có hại của mặt trời. Đây là lý do tại sao những người ở khu vực gần đường xích đạo có xu hướng tiến hóa mức melanin cao hơn để bảo vệ tia UV tốt hơn.
Các yếu tố di truyền ảnh hưởng đến cháy nắng và rám nắng
Di truyền đóng vai trò quan trọng trong cách da chúng ta phản ứng với ánh nắng mặt trời. Một số gen nhất định ảnh hưởng đến quá trình sản xuất melanin và màu da, ảnh hưởng đến việc bạn rám nắng hay bị cháy nắng. Những người có làn da sáng có ít melanin hơn và dễ bị cháy nắng hơn, trong khi những người có làn da sẫm màu hơn có nhiều melanin hơn và dễ bị rám nắng hơn.
Tại sao một số người dường như không bị bỏng
Những người có tông màu da sẫm hơn ít có khả năng bị cháy nắng do mức độ melanin cao hơn, hấp thụ và phân tán bức xạ UV hiệu quả. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là họ miễn nhiễm với tổn thương do ánh nắng mặt trời. Ngay cả những người không bị bỏng rõ ràng cũng có thể bị tổn thương DNA và tăng nguy cơ ung thư da.
Rủi ro cho những người không dễ bị bỏng
Ngay cả khi bạn không bị cháy nắng, việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vẫn có thể gây tổn thương DNA, dẫn đến ung thư da và các tình trạng da khác như tăng sắc tố và nám da. Đây là một quan niệm sai lầm khi cho rằng chỉ những người bị cháy nắng mới có nguy cơ; mọi người đều cần bảo vệ làn da của mình.
Các biện pháp phòng ngừa cho mọi loại da
Sử dụng kem chống nắng thường xuyên: Sử dụng kem chống nắng phổ rộng mỗi ngày, bất kể thời tiết hoặc tông màu da của bạn và thoa lại sau hai giờ.
Kết hợp chất chống oxy hóa: Thêm các thành phần như vitamin C và niacinamide vào thói quen của bạn để trung hòa các gốc tự do và tăng cường khả năng bảo vệ khỏi tia UV, giúp làn da khỏe mạnh hơn.
Mặc quần áo bảo hộ: Chọn mũ, kính râm và áo dài tay để giảm thiểu tiếp xúc với tia UV.
Tìm bóng râm: Tránh nắng vào giờ cao điểm (10 giờ sáng đến 4 giờ chiều) khi bức xạ UV mạnh nhất.
Theo dõi những thay đổi trên da: Kiểm tra da thường xuyên để xem có nốt ruồi và đốm mới hoặc thay đổi không. Phát hiện sớm là rất quan trọng để ngăn ngừa ung thư da.
Cuối cùng
Bất kể màu da của bạn là gì, mọi người đều cần lưu ý đến việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Ngay cả khi bạn không dễ bị cháy nắng, bạn vẫn có nguy cơ bị tổn thương do ánh nắng mặt trời và ung thư da. Hãy biến kem chống nắng thành người bạn tốt nhất của bạn, mặc quần áo bảo hộ và tìm bóng râm trong những giờ tia UV cao điểm. Hãy để mắt đến làn da của bạn để xem có bất kỳ thay đổi nào không và hãy tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu nếu bạn nhận thấy bất kỳ điều gì bất thường.