7 lý do bắt buộc phải thoa kem chống nắng và mùa đông để bảo vệ da

Mùa đông có cần bôi kem chống nắng?

7 lý do bắt buộc phải thoa kem chống nắng mùa đông để bảo vệ da bao gồm việc tia UV vẫn hoạt động mạnh, tia UVA xuyên qua mây và kính, tầng ozon mỏng hơn, tuyết phản xạ tia cực tím, da nhạy cảm dễ tổn thương do thời tiết, ngăn ngừa lão hóa sớm và giảm nguy cơ ung thư da. Thực tế, nhiều người lầm tưởng rằng trời lạnh hoặc u ám thì không có tia cực tím, nhưng đây là nguyên nhân chính khiến da sạm nám và lão hóa nhanh chóng ngay cả trong mùa đông. Hơn nữa, việc duy trì thói quen chống nắng đúng cách sẽ giúp củng cố hàng rào bảo vệ da, giữ cho làn da luôn khỏe mạnh và đều màu quanh năm.

Và chắc chắn rằng, bạn vẫn cần thoa kem chống nắng, bất kể mùa hè hay mùa đông. Đặc biệt là vào mùa đông bởi tia cực tím không phụ thuộc vào nhiệt độ, đồng thời làn da trong mùa lạnh thường khô và yếu hơn nên dễ bị tấn công bởi các tác nhân môi trường. Bên cạnh đó, 7 lý do cốt lõi khiến việc này trở nên bắt buộc nằm ở đặc tính vật lý của tia UV và sự thay đổi sinh học của da trong điều kiện khí hậu lạnh giá. Nếu lơ là bước bảo vệ này, da sẽ đối mặt với hàng loạt hậu quả nghiêm trọng từ lão hóa sớm đến các bệnh lý da liễu khó điều trị. Để hiểu rõ hơn, hãy cùng phân tích chi tiết từng khía cạnh khoa học và thực tiễn của việc chống nắng mùa đông.

Mục lục

Có cần thoa kem chống nắng vào mùa đông không?

Có, việc thoa kem chống nắng vào mùa đông là bắt buộc bởi tia UV vẫn tồn tại mạnh mẽ, làn da dễ bị tổn thương do thời tiết hanh khô và nguy cơ lão hóa da vẫn diễn ra âm thầm.

Cụ thể, mặc dù nhiệt độ giảm xuống và ánh nắng có vẻ dịu hơn, nhưng cường độ của tia cực tím (UV) không hề biến mất hoàn toàn mà chỉ thay đổi về tỷ lệ. Rất nhiều người mắc sai lầm nghiêm trọng khi cho rằng “không nắng thì không cần chống nắng”, dẫn đến việc làn da bị tấn công thụ động suốt nhiều tháng liền.

Mùa đông vẫn rất cần thoa kem chống nắng

Sai lầm phổ biến này xuất phát từ việc đánh đồng giữa nhiệt độ (độ nóng) và bức xạ (tia UV). Vào mùa đông, tia UVB (gây cháy nắng, nóng rát) có thể giảm cường độ, khiến chúng ta không cảm thấy nóng rát trên da. Tuy nhiên, cảm giác mát lạnh đánh lừa thị giác và xúc giác, khiến mọi người chủ quan bỏ qua bước bảo vệ, trong khi “kẻ thù thầm lặng” là tia UVA vẫn hoạt động mạnh mẽ.

Theo các phân tích y khoa, tia UV vẫn tồn tại và gây hại cho da bất kể thời tiết lạnh hay nóng. Các bác sĩ da liễu nhấn mạnh rằng sự chủ quan trong mùa đông chính là nguyên nhân khiến các ca sạm nám, lão hóa sâu khó phục hồi tăng cao vào đầu mùa xuân. Đặc biệt, việc không bảo vệ da trong giai đoạn này sẽ phá hủy công sức dưỡng da của cả một năm.

7 lý do bắt buộc phải thoa kem chống nắng vào mùa đông

Tia UV vẫn mạnh; tia UVA xuyên thấu qua mây và kính; tầng ozon mỏng hơn vào mùa đông; hiện tượng phản xạ tia UV từ tuyết; da khô yếu dễ tổn thương hơn; ngăn chặn lão hóa sớm (nếp nhăn, đồi mồi) và giảm thiểu nguy cơ ung thư da là 7 lý do bạn nên bôi kem chống nắng vào mùa đông. Sau đây, chúng ta sẽ đi sâu vào phân tích 7 lý do khoa học này để thấy rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ da trong mùa lạnh:

1. Tia UV mùa đông vẫn mạnh, chỉ giảm 20-30% so với mùa hè

Mặc dù ánh nắng mùa đông có vẻ yếu ớt, nhưng thực tế cường độ tia UV chỉ giảm khoảng 20-30% so với mùa hè, nghĩa là 70-80% lượng tia cực tím vẫn tác động trực tiếp lên da bạn. Cụ thể hơn, tia UV không phụ thuộc hoàn toàn vào nhiệt độ môi trường. Ngay cả trong những ngày lạnh giá nhất, lượng bức xạ mặt trời vẫn đủ khả năng gây ra các tổn thương tế bào nếu da tiếp xúc trong thời gian dài mà không có biện pháp che chắn.

2. Tia UV xuyên qua mây, kính và cả trong nhà

Tia cực tím được chia làm tia UVA và UVB. Trong khi tia UVB (gây cháy nắng) có thể yếu đi vào mùa đông, thì tia UVA (gây lão hóa) lại chiếm tới 95% lượng bức xạ tia cực tím chiếu xuống trái đất và giữ nguyên cường độ quanh năm. Nguy hiểm hơn, tia UVA có bước sóng dài, khả năng xuyên thấu cực mạnh:

  • Chúng xuyên qua được các lớp mây dày trong những ngày âm u.
  • Chúng xuyên qua cửa kính ô tô, cửa sổ văn phòng để tấn công da khi bạn ở trong nhà.
  • Tia UVA xâm nhập sâu vào lớp hạ bì, phá hủy collagen và elastin, gây ra các tổn thương không thể nhìn thấy ngay lập tức.

Tia UV đi xuyên qua mây, kính và chạm đến làn da chúng ta

3. Tầng ozon mỏng hơn vào mùa đông

Đây là một lý do ít người biết nhưng cực kỳ quan trọng. Theo các nghiên cứu khí tượng, tầng ozon (lớp khiên bảo vệ trái đất khỏi tia cực tím) thường trở nên mỏng hơn vào mùa đông ở khu vực bán cầu Bắc. Hệ quả là, khả năng lọc tia tử ngoại của khí quyển bị giảm sút, tạo điều kiện cho tia UV xuyên qua dễ dàng hơn và tiếp cận bề mặt trái đất với cường độ mạnh hơn so với dự đoán thông thường. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với những người sống ở vùng cao hoặc vùng núi.

4. Tuyết và băng phản xạ đến 80% tia UV

Do đặc điểm về vị trí địa lý nên Việt Nam rất ít khi xảy ra hiện tượng tuyết rơi. Nhưng nếu bạn sống ở khu vực Tây Bắc, hoặc đi du lịch đến những đất nước có băng tuyết, nguy cơ tổn thương da sẽ tăng lên gấp bội. Theo đó, tuyết và băng có khả năng phản xạ tới 80% tia UV, cao hơn rất nhiều so với cát (15-25%) hay mặt nước (10-20%). Điều này có nghĩa là làn da của bạn phải chịu sự tấn công từ hai phía: tia UV trực tiếp từ mặt trời chiếu xuống và tia UV phản xạ từ mặt tuyết hắt lên. Đây là lý do tại sao nhiều người đi trượt tuyết về thường bị sạm da hoặc cháy nắng nghiêm trọng dù trời rất lạnh.

5. Da khô, yếu và nhạy cảm hơn trong mùa lạnh

Mùa đông đi kèm với độ ẩm thấp và gió lạnh, khiến làn da mất nước nhanh chóng, trở nên khô căng và bong tróc. Khi đó, hàng rào bảo vệ tự nhiên của da (lớp màng lipid) bị suy yếu, khiến da trở nên nhạy cảm hơn bao giờ hết. Đáng lo ngại là, một làn da đang yếu ớt sẽ mất đi khả năng tự phục hồi và chống đỡ trước sự tấn công của tia UV, dẫn đến việc dễ bị kích ứng, mẩn đỏ và tổn thương sâu hơn so với mùa hè.

Da khô, yếu và nhạy cảm hơn vào mùa đông

6. Ngăn chặn lão hoá sớm (nếp nhăn, đồi mồi, chân chim)

Tiếp xúc với tia UV mà không bảo vệ là nguyên nhân hàng đầu gây ra lão hóa quang hóa. Thực tế, tia UVA hoạt động mạnh mẽ vào mùa đông sẽ âm thầm cắt đứt các sợi liên kết dưới da. Hậu quả là, sau một mùa đông chủ quan, bạn có thể nhận thấy sự xuất hiện của các nếp nhăn mới, vết chân chim quanh mắt, và các đốm đồi mồi trên gò má. Chống nắng mùa đông chính là biện pháp “chống già” hiệu quả và rẻ tiền nhất.

7. Giảm nguy cơ ung thư da và các bệnh lý về da

Tác hại của tia UV mang tính tích lũy theo thời gian. Các tổn thương DNA tế bào do tia UV gây ra vào mùa đông sẽ cộng dồn với các tổn thương trong quá khứ, làm tăng đáng kể nguy cơ mắc ung thư da. Bên cạnh đó, tia UV còn kích thích sản sinh melanin quá mức, dẫn đến tình trạng nám, tàn nhang và làm đậm màu các vết thâm mụn cũ, khiến da trở nên không đều màu và mất thẩm mỹ.

Không thoa kem chống nắng vào mùa đông có sao không?

Không thoa kem chống nắng vào mùa đông sẽ dẫn đến tác hại ngắn hạn như da khô sạm, kích ứng và tác hại dài hạn như lão hóa sâu, nám tàn nhang vĩnh viễn và ung thư da.

Cụ thể, việc bỏ qua bước bảo vệ này không chỉ gây ra những vấn đề thẩm mỹ tức thời mà còn để lại những hệ lụy sức khỏe khó đảo ngược. Dưới đây là phân tích chi tiết về các tác hại mà làn da phải gánh chịu:

Tác hại ngắn hạn (1-6 tháng)

Ngay trong mùa đông hoặc đầu mùa xuân, bạn sẽ nhận thấy làn da trở nên xỉn màu, thiếu sức sống và mất đi độ căng bóng tự nhiên. Tình trạng khô da sẽ trở nên trầm trọng hơn do tia UV làm mất nước ở lớp biểu bì. Ngoài ra, đối với nền da nhạy cảm hoặc đang sử dụng các sản phẩm treatment (như Retinol, AHA/BHA), việc thiếu kem chống nắng sẽ gây ra tình trạng kích ứng, đỏ rát và sạm đen nhanh chóng.

Tác hại ngắn hạn khi không dùng kem chống nắng vào mùa đông

Tác hại dài hạn (sau 1-2 năm)

Về lâu dài, sự phá hủy collagen do tia UVA sẽ hiển hiện rõ rệt qua các nếp nhăn sâu ở trán, khóe miệng và vùng mắt. Các vấn đề về sắc tố như nám, tàn nhang, đốm nâu sẽ bám rễ sâu vào lớp trung bì, trở nên cực kỳ khó điều trị dứt điểm. Nghiêm trọng hơn, nguy cơ ung thư da (bao gồm ung thư tế bào hắc tố, ung thư biểu mô) sẽ tăng cao do sự tích lũy đột biến gen từ tia cực tím qua nhiều năm tháng.

Nên chọn loại kem chống nắng nào phù hợp cho mùa đông?

Nên chọn loại kem chống nắng cho mùa đông có chỉ số SPF từ 30 đến 50, PA+++ trở lên, ưu tiên dạng kem hoặc lotion có thành phần dưỡng ẩm và cân nhắc kem chống nắng vật lý cho da nhạy cảm.

Để bắt đầu, việc lựa chọn sản phẩm phù hợp trong mùa lạnh cần dựa trên tiêu chí vừa bảo vệ tốt, vừa cấp ẩm để tránh hiện tượng “mốc” da. Sau đây là các tiêu chí cụ thể để bạn chọn được “chân ái” cho làn da mùa đông:

Chỉ số SPF và PA bao nhiêu là đủ?

Vào mùa đông, bạn không nhất thiết phải dùng SPF quá cao như khi đi biển mùa hè, nhưng vẫn cần đảm bảo mức bảo vệ tối thiểu.

  • Chỉ số SPF: Nên chọn từ SPF 30 đến SPF 50. Mức này đủ để chặn 97-98% tia UVB.
  • Chỉ số PA (Protection Grade of UVA): Đây là chỉ số quan trọng nhất vào mùa đông để chống tia UVA (tác nhân gây lão hóa). Hãy chọn sản phẩm có PA+++ hoặc PA++++ (hoặc có nhãn “Broad Spectrum” – Quang phổ rộng) để đảm bảo khả năng lọc tia UVA tối ưu.

Kem chống nắng vật lý hay hoá học tốt hơn cho mùa đông?

Mỗi loại kem đều có ưu điểm riêng, nhưng mùa đông thường ưu ái kem chống nắng vật lý hơn đối với da nhạy cảm.

  • Kem chống nắng vật lý: Chứa Titanium Dioxide hoặc Zinc Oxide. Loại này hoạt động như một tấm gương phản xạ tia UV, rất lành tính, ít gây kích ứng cho làn da đang khô yếu và thường tạo một lớp màng giữ ẩm nhẹ.
  • Kem chống nắng hóa học: Thấm nhanh, nhẹ mặt, không gây vệt trắng. Nếu dùng loại này vào mùa đông, bạn cần chú ý chọn loại có nhiều thành phần dưỡng ẩm để tránh khô da.
  • Lựa chọn tối ưu: Các dòng kem lai (Hybrid) hoặc kem vật lý có kết cấu dưỡng ẩm cao thường là sự lựa chọn cân bằng tốt nhất.

Kết cấu kem nào phù hợp với da khô mùa đông?

Thay vì các dạng gel hoặc sữa lỏng kiềm dầu mạnh thường dùng cho mùa hè, mùa đông bạn nên ưu tiên kết cấu dạng kem (cream) hoặc sữa dưỡng (lotion) đậm đặc hơn.

  • Tìm kiếm các sản phẩm có bổ sung thành phần dưỡng ẩm sâu như: Hyaluronic Acid, Ceramide, Glycerin, Vitamin E.
  • Kết cấu này giúp tạo lớp màng khóa ẩm, ngăn chặn sự mất nước qua da do gió lạnh, giúp da mềm mại và ăn phấn hơn khi trang điểm.

Thành phần nào nên tránh vào mùa đông?

Để tránh làm da khô hơn, hãy hạn chế các loại kem chống nắng chứa nhiều Cồn khô hoặc Hương liệu nồng độ cao. Đối với da quá nhạy cảm, nên tránh thành phần Oxybenzone vì dễ gây kích ứng khi hàng rào bảo vệ da đang yếu.

Đặc biệt, nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp bảo vệ da toàn diện trong mùa đông này, Kem chống nắng Sumdfine Sunscreen SPF 50+ PA+++ là một gợi ý đáng cân nhắc. Sản phẩm này không chỉ sở hữu chỉ số chống nắng lý tưởng SPF 50+ và PA+++ giúp ngăn chặn hiệu quả cả tia UVA và UVB, mà còn được bổ sung các thành phần dưỡng ẩm sâu, giúp duy trì làn da mềm mượt, không bị khô căng hay bong tróc trong tiết trời hanh khô. Với kết cấu mỏng nhẹ, thẩm thấu nhanh và không gây bết dính, Sumdfine Sunscreen vừa bảo vệ da tối ưu, vừa đóng vai trò như một lớp lót trang điểm hoàn hảo cho những ngày đông giá lạnh.

Tìm hiểu thêm về sản phẩm:

-8%
Giá gốc là: 550,000₫.Giá hiện tại là: 506,000₫.

Cách sử dụng kem chống nắng hiệu quả vào mùa đông

Cách sử dụng kem chống nắng hiệu quả vào mùa đông bao gồm thoa đủ lượng (quy tắc 2 ngón tay), thoa lại sau mỗi 2-3 giờ, thoa ngay cả khi ở trong nhà và thực hiện đúng quy trình skincare dưỡng ẩm trước chống nắng sau.

Tiếp theo, để kem chống nắng phát huy tối đa tác dụng, kỹ thuật sử dụng cũng quan trọng không kém việc chọn sản phẩm. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết các bước chuẩn chuyên gia:

Lượng kem bao nhiêu là đủ?

Dù là mùa đông, bạn không được tiết kiệm lượng kem. Quy tắc chuẩn vẫn là 2 miligram kem cho mỗi 1 centimet vuông da. Đừng quên thoa kỹ vùng quanh mắt, tai và đặc biệt là vùng cổ, vì đây là những nơi da mỏng và dễ lộ dấu hiệu lão hóa nhất. Hãy thoa kem trước khi ra ngoài từ 15-20 phút để màng lọc chống nắng ổn định trên da.

Có cần thoa lại vào mùa đông không?

Có, bạn vẫn cần thoa lại kem chống nắng vào mùa đông. Mặc dù mùa đông ít đổ mồ hôi hơn, nhưng kem chống nắng vẫn bị trôi đi do ma sát với khẩu trang, khăn quàng cổ hoặc tự phân hủy dưới tác động của tia UV. Nên thoa lại sau mỗi 2-3 giờ nếu bạn hoạt động liên tục ngoài trời. Nếu làm việc trong nhà hoặc ngồi gần cửa sổ, hãy thoa lại vào buổi trưa trước khi ra ngoài ăn trưa hoặc tan làm.

Thời điểm nào trong ngày cần thoa kem chống nắng?

Thời gian tia UV hoạt động mạnh nhất trong ngày vẫn là từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều. Tuy nhiên, tia UVA xuất hiện ngay khi có ánh sáng ban ngày (từ lúc mặt trời mọc đến lúc lặn). Thoa kem ngay cả khi trời u ám hoặc mưa, vì 80% tia UV vẫn xuyên qua được mây.

Thời điểm bôi kem chống nắng mùa đông

Quy trình skincare mùa đông có kem chống nắng

Để da không bị mốc khi thoa kem chống nắng mùa đông, hãy tuân thủ thứ tự:

  1. Làm sạch: Rửa mặt nhẹ nhàng.
  2. Cân bằng: Toner cấp ẩm.
  3. Dưỡng sâu: Serum (ưu tiên Vitamin B5, Hyaluronic Acid).
  4. Khóa ẩm: Kem dưỡng ẩm – Bước này cực kỳ quan trọng mùa đông để tạo nền da mềm.
  5. Bảo vệ: Kem chống nắng (Là bước cuối cùng của skincare và trước makeup).
    Lưu ý: Hãy đợi khoảng 1-2 phút cho kem dưỡng ẩm thấm rồi mới thoa kem chống nắng để tránh vón cục.

Những sai lầm thường gặp khi dùng kem chống nắng mùa đông

Những sai lầm thường gặp khi dùng kem chống nắng mùa đông bao gồm tư tưởng trời râm không cần chống nắng, dùng kem kiềm dầu của mùa hè cho mùa đông, bỏ quên khi ở trong nhà và thoa lớp quá mỏng.

Tóm lại, để quy trình chăm sóc da đạt hiệu quả cao nhất, bạn cần tránh mắc phải những lỗi cơ bản sau đây, vốn là nguyên nhân khiến da vẫn sạm đi dù bạn có chăm sóc kỹ lưỡng:

Nghĩ rằng trời u ám thì không cần thoa kem chống nắng

Như đã phân tích, mây chỉ chặn được ánh sáng nhìn thấy và nhiệt độ, chứ không chặn được tia UVA. Trời càng u ám, bạn càng dễ chủ quan, dẫn đến thời gian phơi nhiễm tia UV thực tế còn dài hơn những ngày nắng gắt.

Dùng kem chống nắng mùa hè cho mùa đông

Nhiều người cố dùng nốt lọ kem chống nắng “kiềm dầu siêu đỉnh” của mùa hè cho mùa đông. Tuy nhiên, các sản phẩm này thường chứa cồn hoặc hoạt chất hút dầu, khiến làn da mùa đông vốn đã khô nay càng thêm nứt nẻ, bong tróc và lộ vân kem. Hãy đầu tư một tuýp kem chống nắng thiên dưỡng cho mùa lạnh.

Bỏ qua kem chống nắng khi ở trong nhà

Tia UVA có bước sóng dài nên dễ dàng xuyên qua các loại kính cửa sổ thông thường. Nếu bàn làm việc của bạn ở gần cửa sổ, hoặc bạn lái xe đường dài, một nửa khuôn mặt phía cửa kính sẽ chịu tác động lão hóa nhanh hơn hẳn bên còn lại nếu không được bảo vệ. Ngoài ra, ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử cũng góp phần gây hại cho da.

Thoa quá mỏng hoặc không thoa lại

Vì sợ da bị bí hoặc nhờn rít trong lớp áo dày, nhiều người chỉ chấm một lượng kem rất nhỏ. Thực tế, nếu chỉ thoa một nửa lượng cần thiết, chỉ số chống nắng (SPF) sẽ giảm đi theo căn bậc hai (ví dụ SPF 50 giảm xuống chỉ còn khoảng SPF 7-8), gần như không còn khả năng bảo vệ. Hãy thoa đủ lượng và thoa lại đúng thời điểm để bảo vệ làn da một cách trọn vẹn nhất.

       Tài liệu tham khảo
  1. World Health Organization (WHO), 2022. “Radiation: Ultraviolet (UV) radiation and human health” WHO.int - Global facts on UVR effects, cataracts, and skin cancer statistics. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ultraviolet-radiation
  2. American Academy of Dermatology Association (AAD), 2024. “How to apply sunscreen: Guidelines for all seasons” AAD.org - Clinical recommendations on SPF 30+, Broad Spectrum, and 2-hour reapplication rule. https://www.aad.org/public/everyday-care/sun-protection/shade-clothing-sunscreen/how-to-apply-sunscreen
  3. U.S. Environmental Protection Agency (EPA), 2023. “UV Radiation: Seasonal Variations, Ozone Layer and Reflection (Snow/Sand)” PA.gov - Official Document on UV Radiation. Confirms snow reflects UV and ozone is thinner in certain seasons. https://www.epa.gov/sites/default/files/documents/uvradiation.pdf
  4. Flament F, Bazin R, Laquieze S, et al., 2013. “Effect of the sun on visible clinical signs of aging in Caucasian skin” Clin Cosmet Investig Dermatol. 2013;6:221-232. (Scientific study confirming UV rays cause 80% of visible facial aging). https://www.researchgate.net/publication/257531678_Effect_of_the_sun_on_visible_clinical_signs_of_aging_in_Caucasian_skin
  5. Centers for Disease Control and Prevention (CDC), 2024. “Sun Safety Facts: UV Radiation in Winter and Snow Reflection” CDC.gov - Confirms UV rays reflect off snow, water, and penetrate clouds on cool days. https://www.cdc.gov/skin-cancer/sun-safety/index.html

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *