Da bị kích ứng là một vấn đề phổ biến mà hầu hết mọi người đều gặp phải vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Kích ứng da có thể gây khó chịu và đáng lo ngại, từ các kích ứng nhẹ như ngứa và đỏ đến các vấn đề nghiêm trọng hơn như phát ban, nổi mề đay và sưng tấy. Hiểu được nguyên nhân gây kích ứng da và cách điều trị đúng cách có thể giúp bạn nhanh chóng tìm thấy sự giải thoát. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu được nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị hiệu quả để làm dịu làn da bị kích ứng.
Da bị kích ứng là gì?
Da bị kích ứng là tình trạng viêm, đỏ, ngứa, châm chích và các triệu chứng khác có thể ảnh hưởng đến da của bạn. Tình trạng này có thể từ nhẹ đến nghiêm trọng. Một số dấu hiệu và triệu chứng phổ biến của da bị kích ứng bao gồm:
- Đỏ
- Sưng tấy
- Những cục u nhỏ hoặc các mảng
- Bong tróc hoặc lột da
- Cảm giác ngứa hoặc châm chích
- Cảm giác bỏng rát
Da bị kích ứng có thể ảnh hưởng đến bất kỳ vùng nào trên cơ thể nhưng thường gặp nhất là ở mặt, tay, chân và da đầu. Nó có thể khu trú ở một vị trí hoặc lan rộng. Một số người cũng có thể bị tổn thương da rỉ dịch hoặc đóng vảy.
Nguyên nhân nào gây kích ứng da?
Có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn gây kích ứng da. Một số nguyên nhân đáng chú ý bao gồm:
Các yếu tố môi trường
Các yếu tố môi trường như ánh sáng mặt trời, gió, nhiệt độ lạnh và độ ẩm thấp có thể làm mất đi lớp dầu tự nhiên của da và gây kích ứng da. Cháy nắng là một ví dụ điển hình về tình trạng kích ứng da do các yếu tố môi trường gây ra. Các chất gây dị ứng và chất ô nhiễm trong không khí cũng có thể gây kích ứng da.
Sản phẩm chăm sóc da
Xà phòng, mỹ phẩm, nước hoa và các sản phẩm chăm sóc da khác là những chất gây kích ứng phổ biến. Các thành phần như cồn, nước hoa, chất bảo quản và hóa chất tẩy rửa có thể gây kích ứng, đặc biệt nếu bạn có làn da nhạy cảm.
Vải và chất tẩy rửa
Chất tẩy rửa, chất làm mềm vải và vải len cũng có thể gây kích ứng da. Ma sát và cọ xát của vải thô, chặt hoặc thô vào da là một nguồn gây kích ứng tiềm ẩn khác.
Nhiễm trùng
Nhiễm trùng do vi khuẩn, vi-rút và nấm, chẳng hạn như bệnh hắc lào và bệnh nấm da chân, có thể dẫn đến da bị viêm và ngứa. Các tình trạng da như bệnh chàm hoặc bệnh vẩy nến cũng có thể gây kích ứng da mãn tính.
Chấn thương
Vết cắt, vết bỏng, vết côn trùng cắn và tiếp xúc với chất độc có thể gây kích ứng da. Khi da cố gắng chữa lành những vết thương này, da sẽ phản ứng bằng các dấu hiệu đỏ, sưng và đau có thể nhìn thấy được.
Phản ứng tự miễn dịch
Đôi khi, hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào các tế bào da khỏe mạnh, gây phát ban và kích ứng. Chàm, bệnh vẩy nến và lupus là những ví dụ đáng chú ý về phản ứng tự miễn dịch.
Tình trạng da
Kích ứng có thể là triệu chứng chính của các bệnh lý về da như mụn trứng cá, viêm da, bệnh trứng cá đỏ, nổi mề đay và bệnh sừng nang lông.
Phản ứng dị ứng
Những người bị dị ứng với thực phẩm, thuốc, động vật, thực vật, kim loại (như niken) và các chất gây dị ứng khác có thể bị kích ứng da với biểu hiện đỏ, sưng, nổi mề đay và ngứa.
Hoocmon
Sự mất cân bằng nội tiết tố và những thay đổi liên quan đến tuổi dậy thì, kinh nguyệt, mang thai và mãn kinh cũng có thể gây kích ứng da.
Không có nguyên nhân rõ ràng
Đôi khi, không tìm thấy tác nhân cụ thể nào gây kích ứng da. Nhiều vấn đề tiềm ẩn có thể kết hợp lại gây kích ứng da.
Điều trị da bị kích ứng
Điều trị da bị kích ứng tập trung vào việc làm giảm các triệu chứng, giải quyết các tác nhân tiềm ẩn, ngăn ngừa tổn thương thêm và cho phép da lành lại. Các phương pháp điều trị tiêu chuẩn mà bạn có thể cân nhắc bao gồm:
Tránh các chất gây kích ứng
Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da nhẹ nhàng không chứa cồn, hương liệu hoặc các hóa chất độc hại khác. Chọn vải mịn, mềm. Tránh xa ánh nắng mặt trời và bảo vệ làn da của bạn nếu bạn phải ra ngoài trời. Tránh các chất gây dị ứng đã biết bất cứ khi nào có thể.
Chăm sóc da đúng cách
Bạn nên ưu tiên sử dụng các sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ. Ví dụ, nếu bạn dễ bị mụn trứng cá, hãy cân nhắc sử dụng Kem dưỡng ẩm dạng gel Neutidi Pro Acne Gel của Ami Beauty để làm dịu và làm dịu làn da của bạn.
Đọc thêm: Thói quen chăm sóc da hàng ngày cần tuân theo để có làn da khỏe mạnh
Biện pháp khắc phục tại nhà
Kem dưỡng da, chườm mát, gel lô hội và dầu dừa cũng có tác dụng làm dịu da bị kích ứng một cách tự nhiên.
Thay đổi lối sống
Kiểm soát mức độ căng thẳng của bạn thông qua các kỹ thuật thư giãn, hoạt động thể chất hoặc tư vấn chuyên nghiệp. Cố gắng bỏ hút thuốc vì khói thuốc lá gây kích ứng da. Dưỡng ẩm cho da hàng ngày và uống nhiều nước.
Thuốc theo toa
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc ức chế miễn dịch, retinoid, thuốc kháng histamine hoặc các loại thuốc điều trị chuyên biệt khác để điều trị tình trạng kích ứng da nghiêm trọng hoặc mãn tính.
Liệu pháp quang học
Phương pháp điều trị bằng quang trị liệu sử dụng ánh sáng UVA (tia cực tím A) và UVB (tia cực tím B) có thể có lợi cho các tình trạng bệnh như bệnh chàm hoặc bệnh vẩy nến.
Liệu pháp thay thế
Bạn cũng có thể cân nhắc châm cứu như một liệu pháp thay thế để giảm đau.
Xác định và điều trị vấn đề tiềm ẩn
Nếu bị nhiễm trùng, bệnh ngoài da, thay đổi hormone hoặc vấn đề y tế gây khó chịu khác, phương pháp điều trị sẽ tập trung vào việc giải quyết vấn đề cơ bản.
Mẹo phòng ngừa
Mặc dù một số trường hợp da bị kích ứng không thể ngăn ngừa hoàn toàn, bạn có thể giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng bằng cách làm theo các mẹo sau:
Chỉ sử dụng chất tẩy rửa và kem dưỡng ẩm dịu nhẹ cho da.
Thoa kem chống nắng hàng ngày.
Tránh tất cả các chất gây kích ứng và dị ứng đã biết.
Bảo vệ làn da khỏi các yếu tố tự nhiên bất lợi như nhiệt độ cao và gió.
Kiểm soát mức độ căng thẳng của bạn bằng hoạt động thể chất. Bạn cũng có thể thử Yoga và thiền.
Chăm sóc da thường xuyên và tránh chà xát hoặc gãi quá nhiều.
Hãy đến gặp bác sĩ nếu tình trạng kích ứng da kéo dài hơn hai tuần hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày của bạn. Đôi khi, tình trạng kích ứng da có thể chỉ ra một tình trạng tiềm ẩn cần được chăm sóc y tế. Chẩn đoán chính xác và điều trị nhanh chóng có thể giúp giảm thiểu các đợt kích ứng da tái phát của bạn.
Đọc thêm: Cách điều trị và ngăn ngừa các dấu hiệu tổn thương do ánh nắng
Kết luận
Da bị kích ứng là tình trạng phổ biến có thể gây khó chịu và đau đớn. Hiểu được nguyên nhân gây kích ứng da là điều quan trọng để tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả nhất cho tình trạng của bạn. Bạn nên chú ý đến thời điểm và vị trí xảy ra tình trạng kích ứng và bất kỳ tác nhân kích hoạt tiềm ẩn nào mà bạn có thể đã vô tình bỏ qua.
Trong khi sống chung với các tình trạng da mãn tính như bệnh chàm và bệnh vẩy nến có thể là một thách thức, việc tuân theo quy trình chăm sóc da siêng năng với kem dưỡng ẩm, thuốc men và thay đổi lối sống có thể giúp bạn cải thiện tình trạng da. Cố gắng tránh các chất gây kích ứng bất cứ khi nào có thể.
Hãy đến gặp bác sĩ da liễu nếu bạn bị kích ứng da nghiêm trọng, lan rộng hoặc dai dẳng mà không rõ nguyên nhân. Hãy chuẩn bị thảo luận về các triệu chứng, thời gian, vị trí, tác nhân gây kích ứng tiềm ẩn và mọi thứ có thể giúp bạn giảm bớt. Chẩn đoán đúng có thể giúp bạn nhận được phương pháp điều trị cần thiết để giảm kích ứng da.